ਸੁਨੀਤਾ ਦੇਵੀ

ਪੂਰੀ ਕਹਾਣੀ ਪੜ੍ਹੋ

ਜਾਣੋ, ਕਿਵੇਂ ਇੱਕ ਮਾਂ-ਧੀ ਦਾ ਜੋੜੀ ਆਪਣੇ ਹੱਥਕੱਢ ਵਾਲੇ ਫੁਲਕਾਰੀ ਉਤਪਾਦਾਂ ਵੱਲ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਆਕਰਸ਼ਿਤ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ

ਸਾਡੇ ਭਾਰਤੀ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਤੋਂ ਹੀ ਪੁਰਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਹੀ ਘਰ ਦੇ ਖ਼ਾਸ ਅਤੇ ਹੈੱਡ ਮੈਂਬਰ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਪਰਿਵਾਰ ਲਈ ਕਮਾਈ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ, ਜੋ ਘਰ ਦੇ ਸਾਰੇ ਕੰਮ (ਕੱਪੜੇ ਧੋਣਾ, ਖਾਣਾ ਬਣਾਉਣਾ, ਘਰ ਦੀ ਸਫ਼ਾਈ ਆਦਿ) ਸਹੀ ਸਮੇਂ ‘ਤੇ ਕਰਕੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਉਪਲੱਬਧ ਕਰਵਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਘਰੇਲੂ ਮਹਿਲਾ ਤੋਂ ਵੱਧ ਨਹੀਂ ਸਮਝਿਆ ਜਾਂਦਾ। ਇਹ ਸਭ ਪੁਰਾਣੇ ਸਮਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦਾ ਸੀ, ਪਰ ਹੁਣ ਸਭ ਬਦਲ ਗਿਆ ਹੈ। ਹੁਣ ਕਈ ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਅੱਗੇ ਆ ਕੇ ਸਮਾਜ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਣਾ ਬਣ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਮਰਦ ਅਤੇ ਔਰਤ ਵਾਲੀਆਂ ਦੋਨੋਂ ਭੂਮਿਕਾਵਾਂ ਨਿਭਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਸੋਚ ਨੂੰ ਬਦਲ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।

ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਪੈਂਦੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਫਤਿਹਗੜ੍ਹ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਛੋਟੇ ਜਿਹੇ ਪਿੰਡ (ਚਨਾਰਥਲ ਖੁਰਦ) ਤੋਂ ਦੋ ਅਜਿਹੀਆਂ ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਆਪਣੇ ਪਿੰਡ ਤੋਂ 10 ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਜੋੜ ਕੇ ਫੁਲਕਾਰੀ ਦਾ ਸਫ਼ਲ ਕਾਰੋਬਾਰ ਚਲਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਦੀ ਇਹ ਜੋੜੀ ਮਾਂ-ਧੀ ਦੀ ਹੈ। ਉਹ ਕਾਰੋਬਾਰ ਦੇ ਹਰੇਕ ਕੰਮ ਦਾ ਬੜੀ ਅਸਾਨੀ ਨਾਲ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਗਰੁੱਪ ਦੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਸੁਨੀਤਾ ਦੇਵੀ (ਮਾਂ) ਅਤੇ ਬੇਅੰਤ ਸ਼ਰਮਾ (ਬੇਟੀ) ਹਨ। ਬੇਅੰਤ ਇੱਕ ਉੱਦਮੀ, ਜਵਾਨ ਅਤੇ ਵਿਚਾਰ-ਵਟਾਂਦਰੇ ਵਾਲੀ ਮੈਂਬਰ ਹੈ, ਜੋ ਹਰ ਮੰਚ ‘ਤੇ ਗਰੁੱਪ ਦੀ ਨੁਮਾਇੰਦਗੀ ਕਰਦੀ ਹੈ।

1996 ਵਿੱਚ ਸੁਨੀਤਾ ਜੀ ਦੇ ਪਤੀ ਜੀ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਅਤੇ ਇਹ ਸਮਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਲਈ ਬਹੁਤ ਦੁੱਖ ਅਤੇ ਤੰਗੀ ਵਾਲਾ ਸੀ। ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਦਾ ਜਿਊਣਾ ਵੀ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ। ਪਰ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਸਮੇਂ ਦੇ ਨਾਲ ਸੁਨੀਤਾ ਜੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬੱਚੇ ਉਸ ਸਦਮੇ ‘ਚੋਂ ਬਾਹਰ ਆਏ ਅਤੇ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਨੂੰ ਸਹੀ ਰਸਤੇ ‘ਤੇ ਲਿਆਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਨ ਲੱਗੇ। ਉਹ ਅੱਜ ਜਿਸ ਮੁਕਾਮ ‘ਤੇ ਹਨ, ਉਸ ‘ਤੇ ਪਹੁੰਚਣ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਔਕੜਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ।

ਆਂਗਣਵਾੜੀ ਨੇ ਸਥਾਨਕ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਉਸ ਪਿੰਡ ਦੀਆਂ ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਲਈ 2012 ਵਿੱਚ ਸੈੱਲਫ ਹੈੱਲਪ ਗਰੁੱਪ ਬਣਾਇਆ ਅਤੇ ਸੁਨੀਤਾ ਜੀ ਦੀਆਂ ਬੇਟੀਆਂ ਇਸ ਸੈੱਲਫ ਹੈੱਲਪ ਗਰੁੱਪ ਦੀਆਂ ਮੈਂਬਰ ਸਨ। ਉਹ ਫੁਲਕਾਰੀ, ਸੂਟ, ਦੁਪੱਟਾ, ਸ਼ਾਲ ਅਤੇ ਜੈਕੇਟ ਦੇ ਹਰ ਟੁਕੜੇ ‘ਤੇ ਮਿਹਨਤ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਸਨ, ਪਰ ਉਹ ਆਪਣੇ ਦੁਆਰਾ ਬਣਾਏ ਗਏ ਉਤਪਾਦਾਂ ਦੀ ਸਹੀ ਕੀਮਤ ਨਹੀਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ। ਕੁੱਝ ਵੀ ਠੀਕ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਇਸ ਲਈ ਇੱਕ ਮੀਟਿੰਗ ਵਿੱਚ ਬੇਅੰਤ ਸ਼ਰਮਾ ਨੇ ਆਪਣੀ ਅਤੇ ਹੋਰ ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਤੋਂ ਜਾਣੂ ਕਰਵਾਇਆ। ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 2017 ਵਿੱਚ ਦੋ ਗਰੁੱਪ ਬਣਾਏ ਗਏ- ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ ਦੇਵ ਸੈੱਲਫ ਹੈੱਲਪ ਗਰੁੱਪ ਅਤੇ ਦੇਵੀ ਅੰਨਪੂਰਣਾ ਗਰੁੱਪ। ਸੁਨੀਤਾ ਜੀ ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ ਦੇਵ ਸੈੱਲਫ ਹੈੱਲਪ ਗਰੁੱਪ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਚੁਣੇ ਗਏ ਅਤੇ ਬੇਅੰਤ ਨੂੰ ਗਰੁੱਪ ਦੀ ਨੁਮਾਇੰਦਗੀ ਲਈ ਚੁਣਿਆ ਗਿਆ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਪੂਰੇ ਗੁਰੱਪ ਨੇ ਵਧੀਆ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ, ਪਰ ਗਰੁੱਪ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਬੇਅੰਤ ਦੀ ਇੱਛਾ-ਸ਼ਕਤੀ ਅਤੇ ਸੁਨੀਤਾ ਜੀ ਦੇ ਆਪਣੀ ਧੀ ਨੂੰ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਸਮਰਥਨ ਦਾ ਮੁੱਖ ਹਿੱਸਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਪਿਆਰ ਅਤੇ ਕੌਸ਼ਲ ਮਿਲ ਕੇ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ. ਤਾਂ ਉੱਤਮ-ਰਚਨਾ ਹੋਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।

ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਆਰਥਿਕ-ਸੰਕਟ ਦੇ ਕਾਰਨ ਬੇਅੰਤ ਅਤੇ ਹੋਰ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਵਿੱਚ ਹੀ ਛੱਡਣੀ ਪਈ, ਪਰ ਹੁਣ ਸਭ ਵਧੀਆ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਬੇਅੰਤ ਅਤੇ ਹੋਰ ਕੁੜੀਆਂ ਆਪਣੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਜਾਰੀ ਰੱਖਣ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਬੇਅੰਤ ਨੇ ਪੰਜਾਬੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ B.A. ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਕਰਨ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾਈ ਗਈ ਹੈ।

ਸੁਨੀਤਾ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਕੁੱਲ 6 ਮੈਂਬਰ ਹਨ, ਚਾਰ ਧੀਆਂ, ਇੱਕ ਪੁੱਤਰ ਅਤੇ ਖੁਦ। ਪੁੱਤਰ ਕੌਂਟਰੈਕਟ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ ਗੁਜਰਾਤ ਵਿੱਚ ਹੌਂਡਾ ਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਧੀਆਂ ਗਰੁੱਪ ਚਲਾਉਣ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਦਾ ਸਾਥ ਦੇ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਬੇਅੰਤ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਅੱਗੇ ਹੈ ਅਤੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸੰਮੇਲਨਾਂ ਅਤੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਗਰੁੱਪ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧਤਾ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਅੱਜ, ਸੁਨੀਤਾ ਜੀ ਅਤੇ ਬੇਅੰਤ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਗ੍ਰਾਹਕਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੋਏ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਉਹ ਆਪਣੇ ਉਤਪਾਦ ਵੇਚ ਕੇ ਉਤਪਾਦਨ ਵਸਤੂਆਂ ਦਾ ਸਹੀ ਮੁੱਲ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਬੇਅੰਤ ਇੱਕ ਜਵਾਨ ਕੁੜੀ ਹੈ, ਜੋ ਵਰਤਮਾਨ ਸਮੇਂ ਦੇ ਮੰਡੀਕਰਨ ਦੀਆਂ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆਵਾਂ ਦੇ ਬਾਰੇ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜਾਣਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਪਾਲਣ ਵੀ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਉਸਨੇ ਗਰੁੱਪ ਦੇ ਨਾਮ ‘ਤੇ ਵਿਜ਼ੀਟਿੰਗ ਕਾਰਡ ਬਣਾਏ ਹਨ ਅਤੇ ਵੱਟਸ-ਐਪ ਦੇ ਮਾਧਿਅਮ ਨਾਲ ਸਾਰੇ ਗ੍ਰਾਹਕਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਇਸ ਗਰੁੱਪ ਦੁਆਰਾ ਬਣਾਏ ਗਏ ਹੈਂਡਕਰਾਫਟਿੰਗ ਦੇ ਉਤਪਾਦ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਹੀ ਸੁੰਦਰ, ਅਲੱਗ ਅਤੇ ਕੁਆਲਿਟੀ ਵਿੱਚ ਉੱਤਮ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਸਾਰਾ ਕੱਚਾ ਮਾਲ ਸਰਹਿੰਦ ਤੋਂ ਖਰੀਦਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਫੁਲਕਾਰੀ ਸੂਟ, ਦੁਪੱਟਾ, ਕੀ-ਰਿੰਗ, ਬੂਕ-ਮਾਰਕਰ, ਸ਼ਾੱਲ, ਜੈਕੇਟ ਅਤੇ ਹੋਰ ਘਰੇਲੂ ਸਜਾਵਟ ਦੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਤਿਆਰ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਉਹ ਫੁਲਕਾਰੀ ਉਤਪਾਦ ਨੂੰ ਹੋਰ ਰਚਨਾਤਮਕ ਡਿਜ਼ਾਈਨਾਂ ਨਾਲ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾ ਰਹੇ ਹਨ।

ਮਾਂ-ਧੀ ਦੁਆਰਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੰਦੇਸ਼
“ਮਹਿਲਾ ਵਿੱਚ ਸਭ ਕੁੱਝ ਕਰਨ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਇਹ ਸਭ ਅੰਦਰੂਨੀ ਸ਼ਕਤੀ ਅਤੇ ਦ੍ਰਿੜ ਇਰਾਦੇ ‘ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਕਦੇ ਵੀ ਖੁਦ ਨੂੰ ਘੱਟ ਨਾ ਸਮਝੋ ਅਤੇ ਹਮੇਸ਼ਾ ਆਪਣੇ ਗੁਣ ਨੂੰ ਖੁਦ ਲਈ ਉਪਯੋਗੀ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰੋ। ਇੱਕ ਚੀਜ਼ ਜੋ ਮਹਿਲਾ ਨੂੰ ਹੋਰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਉਹ ਹੈ ਸਿੱਖਿਆ। ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਵਰਤਮਾਨ ਸਥਿਤੀ ਨਾਲ ਅੱਪਡੇਟ ਅਤੇ ਜਾਗਰੂਕ ਹੋਣ ਲਈ ਮਹਿਲਾ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਸਿੱਖਿਆ ਹਾਸਲ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।”

 

 

ਰਕਸ਼ਾ ਢਾਂਡ

ਪੂਰੀ ਕਹਾਣੀ ਪੜ੍ਹੋ

ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਮਹਿਲਾ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਜੋ ਫੁਲਕਾਰੀ ‘ਤੇ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਕਲਾ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕਰਕੇ ਆਪਣਾ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਦਿਖਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ

ਉਹ ਦਿਨ ਚਲੇ ਗਏ ਜਦੋਂ ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਕੇਵਲ ਰਸੋਈ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਲਈ ਬਣੀਆਂ ਸੀ ਅਤੇ ਆਰਥਿਕ ਰੂਪ ਨਾਲ ਬੇਵੱਸ ਸੀ। ਪੁਰਾਣੇ ਸਮਿਆਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਲੋਕ ਸੀ, ਇਸ ਗੱਲ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਦੇ ਸਨ ਕਿ ਮਿਹਨਤ, ਦਿਮਾਗ ਅਤੇ ਨੇਤਾ ਵਾਲੇ ਗੁਣਾਂ ਵਿੱਚ ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਪੁਰਸ਼ਾਂ ਦੇ ਸਮਾਨ ਹਨ।

ਅੱਜ ਵੀ ਕਈ ਮਹਿਲਾਵਾ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਹਨ, ਜੋ ਖੁਦ ‘ਤੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਉਹ ਆਪਣੇ ਕੰਮ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਜਨੂੰਨ ਅਤੇ ਦਿਮਾਗੀ ਸ਼ਕਤੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਆਪਣੀ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਅਤੇ ਕਾਰੋਬਾਰ ਨੂੰ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸੰਭਾਲ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਅਜਿਹੀ ਹੀ ਰਕਸ਼ਾ ਢੰਡ ਨਾਮ ਦੀ ਮਹਿਲਾ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਰਚਨਾਤਮਕ ਫੁਲਕਾਰੀ ਦੇ ਗੁਣ ਨੂੰ ਪ੍ਰਯੋਗ ਕਰਕੇ ਇੱਕ ਸੈੱਲਫ ਹੈਲਪ ਗਰੁੱਪ ਗਰੁੱਪ-ਕਮ-ਬਿਜ਼ਨਸ ਚਲਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਹ ਨਵੇਂ ਡਿਜ਼ਾਈਨਾਂ ਅਤੇ ਆਵਿਸ਼ਕਾਰੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਫੁਲਕਾਰੀ ਦੀ ਕਲਾ ਨੂੰ ਜ਼ਿੰਦਾ ਰੱਖਣ ਲਈ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।

ਰਕਸ਼ਾ ਢਾਂਡ ਚਮਕੌਰ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਹਨ ਅਤੇ ਗੇਂਦਾ ਸੈੱਲਫ ਹੈਲਪ ਗਰੁੱਪ ਗਰੁੱਪ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਹ ਗਰੁੱਪ 2010 ਵਿੱਚ 16 ਫੁਲਕਾਰੀ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਬਣਾਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੁਆਰਾ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਫੁਲਕਾਰੀ ਹੈਂਡੀਕਰਾਫਟ ਕਲੱਸਟਰ, ਵਿਕਾਸ ਕਮਿਸ਼ਨਰ ਹੈਂਡੀਕਰਾਫਟ, ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਦੁਆਰਾ ਮਨਜ਼ੂਰ ਹੋ ਗਿਆ, ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਦੇ ਵੀ ਪਿੱਛੇ ਮੁੜ ਕੇ ਨਹੀਂ ਦੇਖਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਹਸਤ-ਕਲਾ ਨੂੰ ਉੱਪਰ ਚੁੱਕਣ ਵਿੱਚ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ। ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਮਿਲਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ NIFD ਦੇ ਫੈਸ਼ਨ ਡਿਜ਼ਾਈਨਰਾਂ ਨੂੰ ਖਾਸ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਇਸ ਗਰੁੱਪ ਦੇ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਟ੍ਰੇਨਿੰਗ ਦੇਣ ਲਈ ਭੇਜਿਆ ਗਿਆ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਕੁੱਲ 25 ਦਿਨ ਦੀ ਟ੍ਰੇਨਿੰਗ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਅਤੇ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਾਮ ਨੂੰ ਪ੍ਰਸੰਸਾ ਮਿਲਣ ਲੱਗੀ। ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਗਰੁੱਪ ਦੇ ਗ੍ਰਾਹਕ ਵਧੇ ਅਤੇ ਵਧੀਆ ਲਾਭ ਹੋਇਆ। ਅੱਜ ਰਕਸ਼ਾ ਢੰਡ ਜੀ ਦੀ ਚਮਕੌਰ ਸਾਹਿਬ ਫੁਲਕਾਰੀ ਹਾਊਸ ਨਾਮ ਦੀ ਦੁਕਾਨ ਉਸੇ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਦੁਕਾਨ ਵਿੱਚ ਗੇਂਦਾ ਸੈੱਲਫ ਹੈਲਪ ਗਰੁੱਪ ਦੁਆਰਾ ਤਿਆਰ ਕੀਤੇ ਗਏ ਉਤਪਾਦ ਵੇਚਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਪੁੱਤਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕੰਮ, ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨੀਆਂ ਅਤੇ ਸਾਰੇ ਸੰਮੇਲਨਾਂ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸਾਥ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।

ਰਕਸ਼ਾ ਢਾਂਡ ਜੀ ਦੀ ਕੋਈ ਮਜ਼ਬੂਰੀ, ਪਰਿਵਾਰਿਕ ਦਬਾਅ ਜਾਂ ਆਰਥਿਕ ਸਮੱਸਿਆ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਜਿਸਦੇ ਕਾਰਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਗਰੁੱਪ ਬਣਾਉਣਾ ਪਿਆ ਅਤੇ ਉਤਪਾਦ ਵੇਚਣੇ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨੇ ਪਏ। ਇਹ ਰਕਸ਼ਾ ਢੰਡ ਜੀ ਦਾ ਜਨੂੰਨ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਫੁਲਕਾਰੀ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਨੂੰ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਪੇਸ਼ ਕਰਨ ਅਤੇ ਆਤਮ-ਨਿਰਭਰ ਹੋ ਸਕਣ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਹਮੇਸ਼ਾ ਆਪਣੇ ਗਰੁੱਪ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਫੁਲਕਾਰੀ ਦੀਆਂ ਤਕਨੀਕਾਂ ਨਾਲ ਸੁੰਦਰ ਅਤੇ ਆਕਰਸ਼ਕ ਡਿਜ਼ਾਈਨਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਫੁਲਕਾਰੀ ਸੂਟ, ਦੁਪੱਟਾ, ਸ਼ਾੱਲ, ਜੈਕੇਟ ਅਤੇ ਹੋਰ ਉਤਪਾਦ ਬਣਾਏ।ਇਸ ਵੇਲੇ, ਰਕਸ਼ਾ ਢੰਡ ਜੀ ਆਪਣੇ ਪੂਰੇ ਪਰਿਵਰ(ਪਤੀ, ਦੋ ਪੁੱਤਰ ਅਤੇ ਨੂੰਹ) ਸਮੇਤ ਖੁਸ਼ ਰਹਿ ਰਹੇ ਹਨ।

ਦੋਨਾਂ ‘ਚੋਂ ਇੱਕ ਪੁੱਤਰ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਵੱਡਾ ਪੁੱਤਰ ਹਰਸ਼ ਢੰਡ ਕਾਰੋਬਾਰ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਗੇਂਦਾ ਸੈੱਲਫ ਹੈੱਲਪ ਦੇ ਤਹਿਤ ਉਹ ਹੋਰਨਾਂ ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਫੁਲਕਾਰੀ ਦੀ ਕਲਾ ਸਿਖਾਉਂਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਕਿ ਉਹ ਫੁਲਕਾਰੀਆਂ ਬਣਾ ਕੇ ਆਤਮ-ਨਿਰਭਰ ਹੋ ਸਕਣ। ਉਹ ਲੁਧਿਆਣੇ ਤੋਂ ਕੱਚਾ ਮਾਲ ਖਰੀਦਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਦਿਨ ਰਾਤ ਫੁਲਕਾਰੀ ਉਤਪਾਦ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਜਿੰਨੀ ਜਲਦੀ ਉਹ ਫੁਲਕਾਰੀਆਂ ਤਿਆਰ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਰਕਸ਼ਾ ਢੰਡ ਮੌਕੇ ‘ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਗ੍ਰਾਹਕਾਂ ਨੂੰ ਉਤਪਾਦਾਂ ਲਈ ਉਡੀਕ ਨਹੀਂ ਕਰਵਾਉਂਦੇ, ਕਿਉਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਚੰਗੇ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਤੋਂ ਹਨ ਆਪਣੇ ਖਰਚਾ ਚਲਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਉਹ ਆਪਣੇ ਅਧੀਨ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਸਮਝਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਹਮੇਸ਼ਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕੰਮ ਦੀ ਸਹੀ ਕੀਮਤ ਦਿੰਦੀਆਂ ਹਨ।

ਭਵਿੱਖ ਦੀ ਯੋਜਨਾ:
ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਉਹ ਆਪਣੇ ਕਾਰੋਬਾਰ ਨੂੰ ਹੋਰ ਵੱਡਾ ਕਰਨ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾ ਰਹੇ ਹਨ ਤਾਂ ਜੋ ਆਪਣੇ ਹੈਂਡ-ਕਰਾਫਟਿੰਗ ਦੇ ਕੰਮ ਨੂੰ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਉਪਲੱਬਧ ਕਰਵਾ ਸਕਣ। ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇੰਡੀਆ ਮਾਰਟ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਕਿ ਉਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਕਾਰੋਬਾਰ ਕਰ ਸਕਣ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਉਤਪਾਦ ਵੈੱਬਸਾਈਟ ਦੇ ਜ਼ਰੀਏ ਵੇਚ ਸਕਣ।

ਰਕਸ਼ਾ ਢਾਂਡ ਦਾ ਸੰਦੇਸ਼
ਹਰ ਮਹਿਲਾ ਨੂੰ ਆਤਮ-ਨਿਰਭਰ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਓਹੀ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਸੰਦ ਹੈ। ਕਿਉਂਕਿ ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣਾ ਭਵਿੱਖ ਖੁਦ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕਰ ਲਿਆ, ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕੋਈ ਵੀ ਰੋਕ ਨਹੀਂ ਸਕਦਾ। ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਦਾ ਭਵਿੱਖ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੀ ਹਾਂ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਵੀ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕਰਨ ਲਈ ਸਮਰੱਥ ਹੋ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਗਰੀਬ ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਕਦਮ ਅੱਗੇ ਵਧਾਓ, ਜੋ ਗਰੀਬ ਵਰਗ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਿਖਾਓ ਕਿ ਉਹ ਕਿਵੇਂ ਆਪਣੇ ਗੁਣਾਂ ਨੂੰ ਵਰਤ ਕੇ ਆਤਮ-ਨਿਰਭਰ ਬਣ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।”