ਖੇਤੀ ਤਕਨੀਕ
ਸਪਾੱਨ(ਬੀਜ) ਦੀ ਤਿਆਰੀ
ਸਬਸਟ੍ਰੇਟ ਦੀ ਤਿਆਰੀ
ਸਬਸਟ੍ਰੇਟ ਦੀ ਸਪਾੱਨਿੰਗ
ਫਸਲ ਪ੍ਰਬੰਧਨ
ਸਪਾੱਨ/ਖੁੰਭ ਬੀਜਾਂ ਦੀ ਤਿਆਰੀ
ਇਹ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ੳਪਲੱਬਧ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਸਨੂੰ ਖੇਤ ਵਿੱਚ ਤਿਆਰ ਜਾਂ ਪੈਦਾ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਤਾਜ਼ੇ ਤਿਆਰ ਕੀਤੇ ਹੋਏ ਖੁੰਭ ਦੇ ਬੀਜ ਪ੍ਰਯੋਗ ਦੇ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
ਸਬਸਟ੍ਰੇਟ ਦੀ ਤਿਆਰੀ
ਖੁੰਭ ਦੀ ਖੇਤੀ ਭਾਰੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਖੇਤ ਦੇ ਵਿਅਰਥ ਪਦਾਰਥ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸਮੱਗਰੀ ਜਿਵੇਂ ਵਿਅਰਥ ਕਾਗਜ਼, ਕਪਾਹ ਦੀ ਰਹਿੰਦ-ਖੂੰਹਦ, ਅਨਾਜ ਦੀ ਪਰਾਲੀ ਆਦਿ ਤੇ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਝੋਨੇ ਦੀ ਪਰਾਲੀ ਜਾਂ ਕਣਕ ਦੀ ਪਰਾਲੀ ਮੁੱਖ ਤੌਰ ਤੇ ਵਰਤੀ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਸਮੱਗਰੀ ਹੈ ਜਿਸ ਦਾ ਪ੍ਰਯੋਗ ਸਬਸਟ੍ਰੇਟ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਦੇ ਲਈ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਅੋਇਸਟਰ ਨੂੰ ਪੋਲੀਥੀਨ ਬੈਗ ਵਿੱਚ ਉਗਾਉਣਾ
ਕਾਰਬੈਂਡਾਜ਼ਿਮ 7 ਗ੍ਰਾਮ ਨਾਲ ਫਾਰਮਾਲੀਨ 125 ਮਿ.ਲੀ. ਨੂੰ 100 ਲੀਟਰ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਮਿਲਾ ਕੇ ਪਾਓ ਅਤੇ ਇੱਕ ਮਿਸ਼ਰਣ ਤਿਆਰ ਕਰੋ।
ਉੱਪਰ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਮਿਸ਼ਰਣ ਵਿੱਚ 20 ਕਿਲੋ ਕਣਕ ਦੀ ਪਰਾਲੀ ਪਾਓ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ 18 ਘੰਟਿਆਂ ਲਈ ਰੱਖ ਦਿਓ।
18 ਘੰਟੇ ਬਾਅਦ ਕਣਕ ਦੀ ਪਰਾਲੀ ਨੂੰ ਹਟਾ ਦਿਓ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਇੱਕ ਸਤਹਿ ਤੇ ਰੱਖੋ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚੋਂ ਵਾਧੂ ਪਾਣੀ ਕੱਢ ਦਿਓ।
ਕਣਕ ਦੀ ਪਰਾਲੀ ਵਿੱਚ 2% ਬੀਜ ਪਾਓ ਅਤੇ ਇਸ ਮਿਸ਼ਰਣ ਨੂੰ 15x12 ਇੰਚ ਦੇ ਪੌਲੀਥੀਨ ਬੈਗ ਵਿੱਚ ਭਰੋ।
ਪੌਲੀਥੀਨ ਬੈਗ ਦਾ 2/3 ਭਾਗ ਤੂੜੀ ਨਾਲ ਭਰੋ ਅਤੇ ਫਿਰ ਬੈਗ ਦਾ ਮੂੰਹ ਬੰਨ ਦਿਓ।
ਪੌਲੀਥੀਨ ਬੈਗ ਵਿੱਚ 2 ਮਿ.ਮੀ. ਦੇ ਅਰਧ-ਵਿਆਸ ਨਾਲ ਸੁਰਾਖ ਹੋਣ। ਹਵਾ ਦੀ ਆਵਾਜਾਈ ਲਈ ਪੂਰੀ ਸਤਹਿ ਤੇ ਲਗਭਗ 4 ਸੈ.ਮੀ ਦੇ ਸੁਰਾਖ ਹੋਣ।
ਉਸ ਦੇ ਬਾਅਦ ਬੈਗ ਨੂੰ 80-85% ਨਮੀ ਵਾਲੇ ਕਮਰੇ ਵਿੱਚ ਸ਼ੈੱਲਫ ਤੇ ਰੱਖੋ। ਕਮਰੇ ਦਾ ਤਾਪਮਾਨ 24-26° ਸੈਲਸੀਅਸ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਬੈਗਾਂ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਜਗ੍ਹਾ ਤੇ ਰੱਖੋ ਅਤੇ ਪਾਣੀ ਦੇ ਛਿੜਕਾਅ ਦੁਆਰਾ ਇਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਨਮੀ ਬਣਾਈ ਰੱਖੋ।
ਪਰਾਲੀ ਤੇ ਚਿੱਟੇ ਰੰਗ ਦੀ ਸੂਤੀ ਮਾਈਸੀਲੀਅਮ ਵਿਕਸਿਤ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਕਣਕ ਦੀ ਪਰਾਲੀ ਆਪਣਾ ਰੰਗ ਬਦਲ ਕੇ ਭੂਰੇ ਰੰਗ ਦੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਆਵਾਜ ਕਰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਸੁੰਗੜ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਇਸ ਅਵਸਥਾ ਵਿੱਚ ਪੌਲੀਥੀਨ ਨੂੰ ਕੱਟ ਕੇ ਕੱਢ ਲਵੋ।
ਪੌਲੀਥੀਨ ਵਿੱਚਲੀ ਪਰਾਲੀ ਸੁੰਗੜ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਵੇਲਣਾਕਾਰ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਇਸ ਬੇਲਣਾਕਾਰ ਪਰਾਲੀ ਦੇ ਆਕਾਰ ਨੂੰ ਸ਼ੈਲਫ ਤੇ ਲਗਾਓ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਦੇ ਛਿੜਕਾਅ ਦੁਆਰਾ ਨਮੀ ਬਣਾਈ ਰੱਖੋ।
